200 ปีผ่านไป ทำไมระบบราชการและความเหลื่อมล้ำไม่เคยเปลี่ยน?

'เสื้อโค้ต' หนึ่งในผลงานของ นิโคไล โกโกล (Nikolai Gogol : 1809-1852) นักเขียนเชื้อสายยูเครน (สมัยก่อนเมืองที่โกโกลอยู่เป็นทางตอนใต้ของรัสเซีย แต่ปัจจุบันเป็นประเทศยูเครน) ผู้ถนัดงานเขียนแนวเสียดสี ล้อเลียน แฝงไปด้วยอารมณ์ขัน ตลกร้าย ตัวอย่างเรื่องอื่น ๆ เช่น
- อีวานกับอีวาน (The Tale of How Ivan Ivanovich Quarreled with Ivan Nikiforovich : 1835)
- บันทึกคนบ้า (Diary of a Madman : 1835)

เรื่องสั้น เสื้อโค้ต (The Overcoat : 1842) ซึ่งเชื่อว่าคอวรรณกรรมรัสเซียไม่มีใครไม่รู้จักแน่นอน เพราะมันเป็นผลงานที่โด่งดังอีกเรื่องเลยทีเดียว เนื้อเรื่องนั้น เริ่มต้นด้วยเสมียนของหน่วยงานราชการแห่งหนึ่งนามว่า 'อคาคี อคาคีเยวิช' เขาเป็นคนที่ไม่มีอะไรโดดเด่นเลย และเป็นคนประหยัดมัธยัสถ์ เนื่องด้วยรายได้ที่ไม่มากนัก แต่เมื่อความหนาวเย็นของฤดูกาลกลับมาอีกครั้ง ทำให้ต้องทำใจตัดเสื้อโค้ตตัวใหม่ โดยเก็บเงินจากเงินเดือนอันน้อยนิด จนในที่สุดเขาก็ได้เสื้อโค้ตตัวใหม่อุ่นสบายสมใจ แต่เรื่องราวมันไม่ได้จบเพียงแค่นั้น…

ผลงานเรื่อง เสื้อโค้ต ของโกโกลใช้ภาษาเรียบง่าย แต่แฝงไปด้วยการเสียดสี ล้อเลียนระบบราชการรัสเซียในศตวรรษที่ 19 ตีแผ่สังคม ระบบราชการที่เต็มไปด้วยเส้นสาย ความเหลื่อมล้ำจากผู้มีอำนาจที่เอาแต่พรรคพวก สนใจแต่ผลประโยชน์ตนเอง คล้ายกับเป็นประเทศที่เราอาศัยอยู่แห่งนี้ ยกตัวอย่างเช่น การที่ตำรวจเมินเฉยต่อการแจ้งความของประชาชน แอบเป็นตลกร้ายที่เรื่องสั้นนี้โกโกลเขียนมันเมื่อเกือบ 200 ปีที่แล้ว แต่ปัจจุบันโลกก็ไม่เคยเปลี่ยนแปลงเรื่องแบบนี้ได้เลย...

รวมถึงชีวิตอันขมขื่นของ 'อคาคี' นายเสมียนได้อย่างเจ็บแสบ การนำเสนอเนื้อเรื่องเป็นออกแนวตลกร้าย ซึ่งก็แล้วแต่คนว่า คุณอ่านและขำขันไปกับมัน ด้วยว่าชีวิตเคยเจอแบบอคาคี หรือหน่วงเพราะรู้สึกว่าปัญหาที่เกิดขึ้นกับตัวเอกของเรื่องมันหนักเกินไป ไม่ว่าจะทางไหนก็คุ้มค่าที่ได้อ่าน เชื่อว่าถ้าใครได้ลองอ่านดูแล้ว จะรู้ว่า เสื้อโค้ต ไม่ได้ดำเนินเนื้อเรื่องแปลกใหม่อะไรในสมัยนี้ แต่เมื่ออ่านจบแล้ว มันกลับยังคงวนเวียนอยู่ในใจไม่ยอมไปไหนอย่างน่าประหลาด

และด้วยความยอดเยี่ยมของเรื่องสั้นอย่าง เสื้อโค้ต ทำให้ ฟีโอโดร์ ดอสโตเยฟสกี (Fyodor Dostoevsky : 1821-1881) เจ้าของผลงาน อาชญากรรมและการลงทัณฑ์ (Crime and Punishment : 1866) เอ่ยกล่าวไว้เลยว่า "ทุกคนล้วนเกิดมาจากเสื้อโค้ตของโกโกล"  

นอกจากนี้ โดนัลด์ แฟงเกอร์ (Donald Fanger) ผู้สันทัดกรณียังได้ลงความเห็นว่า โกโกล คือ 'นักเขียนแนวชวนหัวที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของรัสเซีย' ทั้งกล้ากล่าวอีกว่า "อาจจะเถียงได้ว่าโกโกลเป็นผู้สร้างสรรค์งานประพันธ์ร้อยแก้วที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของรัสเซีย" กันเลยทีเดียว

==========

คลิกสั่งซื้อ เสื้อโค้ต | The Overcoat