ทำไมหนังสือถึงเป็น 'เครื่องบันทึกประวัติศาสตร์'

All details in history are recorded on a piece of paper. Books never die easy.

ภาพถ่ายสะท้อนเรื่องราวหลากหลายแง่มุมของผู้คน และเรื่องเล่าของมนุษย์ถ่ายทอดด้วยการร้อยเรียงตัวอักษร

แต่ทั้งภาพถ่ายและตัวอักษรล้วนถูกบันทึกไว้บนหน้ากระดาษ

หนังสือจึงเป็นเครื่องบันทึกประวัติศาสตร์ ที่บรรจุรายละเอียดต่างๆ ไว้อย่างครบถ้วน

นั่นคือเหตุผลที่ว่า ทำไม 'หนังสือยังไม่ตาย'

และยังคงทำหน้าที่เป็น 'เครื่องบันทึกประวัติศาสตร์' ต่อไปอย่างหนักแน่น

====

 - 1 -

Napalm War Vietnam
Photo by Nick Ut

ควาามขัดแย้งทางด้านอุดมการณ์การเมืองและผลประโยชน์เพื่อช่วงชิงความเป็นเจ้าผู้ครอบครองโลกหนึ่งเดียวระหว่างสหรัฐอเมริกากับสหภาพโซเวียตในช่วงสงครามเย็น ก่อให้เกิดสงครามตัวแทนที่ประเทศตัวเล็กตัวน้อยต้องแบกรับเคราะห์กรรมและความบอบช้ำ

ประเทศเวียดนาม ประเทศของชาวญาณถูกฉีกทึ้งออกเป็นสองส่วนคือเหนือและใต้ ฝ่ายหนึ่งสนับสนุนโดยสหรัฐอเมริกา อีกฝ่ายหนึ่งสหภาพโซเวียตคอยหนุนหลัง การทิ้งระเบิดนาปาล์มทำลายหมู่บ้านแห่งหนึ่งเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน ค.ศ.1972 โดยทหารเวียดนามใต้ เพราะสงสัยว่ามีทหารเวียดนามเหนือแอบแฝงอยู่ภายในหมู่บ้าน ส่งผลให้หลายชีวิตต้องพบเจอกับความรุนแรงและความโหดร้ายของสงคราม

เด็กสาวคนหนึ่งและอีกหลายชีวิตในหมู่บ้านต้องวิ่งหนีเอาชีวิตรอดด้วยร่างเปลือยเปล่า พร้อมกับความแสบร้อนบนเนื้อหนังเพราะเปลวเพลิง เหตุการณ์ในครั้งนั้นถูกบันทึกเป็นภาพถ่ายอันโด่งดังไปทั่วโลกในฐานะประจักษ์พยานแห่งความป่าเถื่อนของสงคราม และความไร้รับผิดชอบของมนุษย์ต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน

หากความทุกข์จากสงครามบ่มใครสักคนจนได้ที่ เด็กสาวที่วิ่งหนีในวันนั้นเติบโตขึ้นมาพร้อมกับบาดแผลบนร่างกายและจิตใจ ต่อมาเธอเรียงร้อยอารมณ์ ความรู้สึก บอกเล่าเหตุการณ์ที่เปลี่ยนชีวิตเธอและอีกหลายคนในวันนั้น ถ่ายถอดออกมาเป็นหนังสือ

ในที่สุด เธอกลับพบว่าความเมตตาและการให้อภัยผลิดอกออกผลมาจากรอยแผลของเธอ เธอย้ำว่า การให้อภัยแข็งแกร่งและทรงพลังยิ่งกว่าขีปนาวุธใดๆ ที่โลกเคยมี เราจึงควรวางอดีตที่โหดร้ายทิ้งไว้เบื้องหลัง และมุ่งหน้าไปอย่างมีความหวัง



Book
Title: Fire Road: The Napalm Girl’s Journey through the Horrors of War to Faith, Forgiveness, and Peace
Writer: Kim Phuc Phan Thi
Publisher: Tyndale Momentum
ISBN: 978-149-642-4303
--------------------------------

- 2 -

Maradona
Photo by Daniel Motz

หัตถ์พระเจ้า คือเหตุการณ์การทำประตูด้วยมือของมาราโดนา นักฟุตบอลชาวอาร์เจนตินา ในการแข่งขันฟุตบอลโลก ปี 1986 รอบแปดทีมสุดท้ายระหว่างอาร์เจนตินากับอังกฤษ เมื่อวันที่ 22 มิถุนายน ค.ศ.1986 ณ เมืองเม็กซิโกซิตี ประเทศเม็กซิโก

การทำประตูเกิดขึ้นเมื่อเริ่มครึ่งหลังไปได้ 6 นาที ประตูรวมอยู่ที่ 0-0 ดิเอโก มาราโดนา เข้าถึงบอลก่อน ปีเตอร์ ชิลตัน ผู้รักษาประตูของอังกฤษ และได้ใช้มือซ้ายปัดลูกฟุตบอลเข้าประตูไป ซึ่ง อาลี บิน นัสเซอร์ กรรมการชาวตูนิเซียมองไม่เห็นการใช้มือได้จึงตัดสินให้ลูกนี้เป็นประตู ผู้ชมและผู้เล่นคนอื่นๆ มองไม่เห็นการทำแฮนด์บอลของมาราโดนา ในภายหลังมาราโดนาได้กล่าวถึงประตูนี้ว่า
ส่วนหนึ่งของการทำประตูมาจากหัวของเขาเอง อีกส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากหัตถ์แห่งพระเจ้า

ประตูนี้จึงถูกเรียกว่า 'หัตถ์พระเจ้า' นับแต่นั้นเป็นต้นมาและกลายเป็นตำนานบอกกล่าวเล่าขานจากรุ่นสู่รุ่น ในการแข่งขั้นครั้งนี้ ดิเอโก มาราโดนา ยังได้ยิงประตูที่ถูกยกย่องให้เป็น 'ประตูแห่งศตวรรษ' ในประวัติศาสตร์ฟุตบอลโลก ส่งผลให้อาร์เจนตินาคว้าชัยชนะ 2-1 ทำให้เขาได้ชือว่าเป็นหนึ่งในนักฟุตบอลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลกตลอดกาล



Book
Title: The Hand of God: The Life of Diego Maradona
Writer: Jimmy Burns
Publisher: Bloomsbury
ISBN: 978-074-756-1040
--------------------------------

- 3 -

9/11
Photo by Robert Giroux

9/11 คือ วินาศกรรมการก่อการร้าย โจมตีพลีชีพสี่ครั้งต่อสหรัฐอเมริกาในนครนิวยอร์กและพื้นที่วอชิงตัน ดี.ซี. เมื่อวันที่ 11 กันยายน ค.ศ. 2001

ผู้ก่อการร้าย 19 คนจากกลุ่มอิสลามจากฝั่งตะวันออกกลางอัลกออิดะฮ์จี้อากาศยานโดยสารสี่ลำ เครื่องบินสองลำพุ่งชนตึกแฝดเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์สัญลักษณ์สำคัญของนครนิวยอร์กศูนย์กลางเศรษฐกิจและการเงินของโลก อาคารทั้งสองถล่มลงภายในสองชั่วโมง หลังเพลิงลุกไหม้นานกว่า 102 นาที

เครื่องบินลำที่สามมุ่งที่จะพุ่งชนอาคารเพนตากอน - ที่ตั้งของกระทรวงกลาโหมสหรัฐอเมริกา ในอาร์ลิงตัน รัฐเวอร์จิเนีย สัญลักษณ์ความเป็นมหาอำนาจทางการทหารของอเมริกา ส่วนเครื่องบินลำที่สี่ ตกในทุ่งใกล้กับแชงค์วิลล์ รัฐเพนซิลเวเนีย ซึ่งเป้าหมายที่ต้องการพุ่งชนคืออาคารรัฐสภาสหรัฐที่อาจถือได้ว่าเป็นศูนย์กลางอำนาจซึ่งจัดการควบคุมระเบียบโลกในวอชิงตัน ดี.ซี.

มหันตภัยครั้งนี้มีผู้เสียชีวิตเกือบ 3,000 คน และไม่มีผู้รอดชีวิตจากเครื่องบินทั้งสี่ลำ เหตุการณ์ 9/11 นับเป็นเหตุการณ์ที่ส่งผลกระทบกับโลกมากที่สุดนับแต่สงครามเย็นสิ้นสุดลง และทำให้สหรัฐตระหนักว่าโลกที่เคยอยู่ภายใต้การควบคุมของตน เวลานี้ไม่ปลอดภัยเหมือนเดิมอีกต่อไป สหรัฐจึงประกาศสงครามต่อต้านการก่อการร้ายเพื่อรับมือกับการก่อความรุนแรงโดยผู้ก่อการไม่หวังดี



Book
Title: 102 Minutes
Writer: Jim Dwyer
Publisher: Arrow
ISBN: 978-009-949-2566
--------------------------------

- 4 -

6 ตุลา 19
Photo by Neal Ulevich

6 ตุลา 19 คือโศกนาฎกรรมการนองเลือดครั้งใหญ่ในประวัติศาสตร์ไทย เมื่อเจ้าที่รัฐบาลและกลุ่มฝ่ายขวาร่วมมือกันก่อการสังหารหมู่นักศึกษา ประชาชนซึ่งชุมนุมประท้วงขับไล่ จอมพลถนอม กิตติขจร ไม่ให้เดินทางกลับเข้าประเทศ

ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ใจกลางเมืองหลวง กรุงเทพฯ การสังหารหมู่ครั้งนี้กลายเป็นข่าวแพร่ไปทั่วโลก รวมไปถึงภาพถ่ายชวนสลดที่จับเวลาชั่วขณะซึ่งชายคนหนึ่งกำลังยกเก้าอี้ทุ่มอย่างสุดแรงเท่าที่ร่างกายจะพึงมี ลงไปบนร่างไร้วิญญาณของผู้ชุมนุมที่ถูกแขวนคอ มีรองเท้ายัดจุกอยู่ภายในปาก ท่ามกลางสีหน้า แววตา ตลก ขบขัน ลิงโลดกับสิ่งที่ดำเนินไปของผู้คนที่ยืนมุ่งดูความตลกร้ายเบื้องหน้า

แต่ที่น่าประหลาดใจที่สุดก็คือ การก่อกรณีนองเลือดครั้งนี้ไม่มีการจับกุมฆาตกรผู้ก่อการสังหารเลยแม้แต่คนเดียว ในทางตรงข้าม นักศึกษาและประชาชนที่เหลือรอดจากการถูกสังหารจำนวน 3,094 คน กลับถูกจับกุมทั้งหมดภายในวันนั้นเอง

ผู้ก่อการสังหารซึ่งควรจะเป็นจำเลยตัวจริงนั้นกลับไม่มีรัฐบาลหรือผู้กุมอำนาจใดกล่าวถึงอีกเลย รัฐบาลแสดงท่าทีว่าอยากจะให้ลืมเลือนกรณีฆาตกรรมดังกล่าวเสีย มิให้กล่าวถึงคนร้ายในกรณีนี้อีก รัฐพยายาม 'ลบความทรงจำ' อันเกี่ยวเนื่องกับการนองเลือดครั้งใหญ่นี้ออกไปจากหน้าประวัติศาสตร์



Book
Title: สารคดี ฉบับที่ 140 ปีที่ 12 ตุลาคม 2539
Writer: คณะบรรณาธิการ
Publisher: สารคดี
ISSN: 0857-1538
--------------------------------

- 5 -

พฤษภา 35

เหตุการณ์พฤษภาทมิฬ เป็นเหตุการณ์ที่ประชาชนเคลื่อนไหวประท้วงรัฐบาลครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์การเมือง ซึ่งมี พลเอกสุจินดา คราประยูร เป็น นายกรัฐมนตรี และต่อต้านการสืบทอดอำนาจของ คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) ระหว่างวันที่ 17-24 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 ซึ่งเป็นการรัฐประหาร รัฐบาลพลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534

นำไปสู่เหตุการณ์ปราบปรามและปะทะกันระหว่างเจ้าหน้าที่ตำรวจและทหารกับประชาชนผู้ชุมนุม มีการใช้ความรุนแรง อาวุธและกระสุนจริงโดยกองกำลังทหาร กรุงเทพฯ กลายเป็นซากปรักหักพัง ปกคลุมด้วยฝุ่นควันและเขม่าดินปืน ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนมาก พลเอกสุจินดาแถลงว่ามีผู้เสียชีวิต 40 คน บาดเจ็บ 600 คน

พฤษภาทมิฬ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองสำคัญ ซึ่งส่งผลให้เกิดการปฏิรูปการเมืองและการปกครอง รวมทั้งการจัดทำรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 ฉบับที่ 16 อันถือว่าเป็นรัฐธรรมนูญที่เป็นประชาธิปไตยมากที่สุด และเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมมากที่สุดเท่าที่เคยจัดทำรัฐธรรมนูญ



Book
Title: ประชาธิปไตย ๒๕๓๕
Writer: ประเวศ วะสี
Publisher: หมอชาวบ้าน
=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=

สนใจเสื้อยืดการเมือง เสื้อยืดแนะนำสำหรับราษฎรทั้งหลาย | ไม่หมอบ ไม่กราบ | คลิก https://www.sm-thaipublishing.com/category/3851/limited-t-shirt

สำหรับนักอ่านที่สนใจงานวิชาการทั้งด้านการเมือง รัฐศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ปรัชญา

ขอแนะนำชุดหนังสือที่น่าสนใจ

// Set อ่านทะลุฟ้า | เข้าใจการเมือง เข้าถึงประชาชน // มีเล่ม หลงลบลืมสูญ ที่มีตัวละครผู้ชันสูตรพลิกศพเหยื่อความรุนแรงของ 6 ตุลา 2519
// Set เล่มหนาตาสว่าง //
// Set ประวัติศาสตร์ความคิดในรัฐไทย //
// Set เรียนรู้การเมืองไทย //
// Set รื้อ-สร้าง และท้าทายทางความคิด //
// Set นักคิดทางการเมืองคนสำคัญ //