ความสมเหตุสมผลของความชอบธรรม (การครอบงำ) - ธเนศ วงศ์ยานนาวา

เมื่อ 'รัฐสมัยใหม่' ไปกันไม่ได้กับความเป็นธรรมชาติ เพราะการสถาปนารัฐสมัยใหม่ดังกล่าวก็เกิดจากการหนีออกจากสภาวะธรรมชาติ สิ่งที่พอจะทำให้รัฐและกลไกของรัฐสมัยใหม่อยู่ได้ก็คือ 'ความสมเหตุสมผล' และ 'ความชอบธรรม'

'รัฐ' หรือ 'กฎหมาย' จะอยู่ได้ก็ต่อเมื่อ 'ผู้คน' หรือ 'ประชาชน' เห็นว่ามันสมเหตุสมผลแล้วจึงปฏิบัติตาม

แต่ขณะเดียวกัน 'ความสมเหตุสมผล' โดยตัวมันเองแล้วกลับ 'ไม่เป็นกลาง' นั่นก็เพราะมันถูกกำหนดด้วยคุณค่าบางอย่างอยู่ตลอดเวลา ดังนั้น อะไรที่มัน 'ชอบธรรมและสมเหตุสมผล' ก็ต้องถูก 'ครอบงำ' ด้วยอะไรบางอย่างอยู่เสมอ

ธเนศ วงศ์ยานนาวา เขียน 'ความสมเหตุสมผลของความชอบธรรม (การครอบงำ)' ก็เพื่อการทำความเข้าใจเกี่ยวกับความชอบธรรม
┈ ┉ ┈
'ความชอบธรรม' ของรัฐไม่อาจดำรงอยู่ได้ โดยปราศจากการตีตราด้วยคำว่าความสมเหตุสมผล เมื่อรัฐต้องการความชอบธรรมเพื่อปกครองประชาชน รัฐจึงพยายามสร้างความสมเหตุสมผลขึ้นมา

ทั้งนี้ในสังคมปัจจุบัน ผู้คนต่างโหยหาและเรียกร้องถึงสิทธิเสรีภาพ ซึ่งไปขัดกับการกระทำของรัฐที่ต้องการควบคุมประชาชนให้อยู่กฎระเบียบบางประการ

คำถามสำคัญคือ ความชอบธรรมหนึ่งหนึ่งจะสมเหตุสมผลหรือไม่ และด้วยวิธีใด ธเนศ วงศ์ยานนาวา เก็บรวบรวมข้อมูลแล้วกลั่นออกมาเพื่อชวนผู้อ่านตั้งคำถามในประเด็นนี้ รวมถึงขบคิดไปกับ 'คำถามพ่วง' อีกด้วย นั่นคือ ใช่หรือไม่ว่าความชอบธรรมข้างต้นจะเป็นเพียงฉากหน้าที่มีเบื้องหลังเป็น 'การครอบงำ'
┈ ┉ ┈

อธิป จิตตฤกษ์ เคยกล่าวไว้ในข้อเขียนของเขาว่า

...ข้อเขียนทางการเมืองของธเนศนั้นดูจะเป็นข้อเขียนที่ไม่ได้ให้ความหวังและไม่ได้ให้ทางออกทางการเมืองใดๆ ทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นแบบที่จับต้องได้หรือจับต้องไม่ได้...

เพราะอย่างเต็มที่ ธเนศก็ดูจะชี้ให้เห็นว่าการทำอะไรจะมีผลตามมาอย่างไร (บนฐานของประวัติศาสตร์และทฤษฎี)

ธเนศดูจะชอบชี้ว่าทุกๆ ทางเลือกก็มีข้อดีข้อเสียของมันทั้งสิ้นและ 'คุณต้องเลือกเอง' มากกว่าที่จะเป็น 'ศาสดา' ที่พร่ำบอกสาวกว่าควรจะทำอย่างไรดีในสถานการณ์หนึ่งๆ
┈ ┉ ┈

ความสมเหตุสมผลของความชอบธรรม (การครอบงำ)

ธเนศ วงศ์ยานนาวา : เขียน
ปิยะวิทย์ เทพอำนวยสกุล : บรรณาธิการ
ปฐมพงศ์ น้ำใจดี : ออกแบบปก
สุธี คุณาวิชยานนท์ : ภาพปก

ความหนา : 416 หน้า
ISBN: 978-616-7196-61-9

สารบัญ
กิตติกรรมประกาศ ฉบับพิมพ์ครั้งแรก มิถุนายน พ.ศ. 2554
คำนำผู้เขียน ฉบับพิมพ์ครั้งที่สอง มีนาคม พ.ศ. 2559
บทนำ
01 ความจำเป็นที่ฟุ่มเฟือยขององค์การทางการเมือง
02 สภาวะสมัยใหม่กับความชอบธรรม
03 รัฐและการสร้างการครอบงำที่ชอบธรรมด้วยตัวเอง
04 ความชอบธรรม: ความเชื่อ อุดมการณ์ และการครอบงำ
05 การปกครองชีวญาณ (Govermentality)
06 ความสมเหตุสมผลสาธารณะ (public justification) และความชอบธรรม
07 ความเป็นห่วงเป็นใยในฐานะเงื่อนไขของชีวิตกับ 'จุดอ่อนของสิทธิ'
=====

คลิกสั่งซื้อ งานธเนศครบชุด ราคาพิเศษ
--------

Content ที่เกี่ยวข้อง

ทำไมต้องมี 'รัฐ' ? สิ่งฟุ่มเฟือยหรือความจำเป็น